Een warm welkom! Je werkt in een antroposofische zorgorganisatie. Dat kan bij een kinderdagcentrum, een school, een woon werkgemeenschap, een zorgboerderij of een andere plek zijn met antroposofische zorg.
Op welke locatie je ook werkt, er zijn een aantal dingen die je misschien opvallen. Zoals:
Gebruik van rituelen zoals jaarfeesten en spreuken;
Interesse voor de omgeving, de natuur en de seizoenen, bijvoorbeeld een seizoenstafel;
Ambachtelijk werk en natuurlijke materialen, je ziet bijvoorbeeld veel houten meubels;
Gebouwen met organische vormgeving;
Bijzondere vormen van therapie zoals inwrijvingen en euritmietherapie;
Aandacht voor goed en duurzaam eten (vitaliteit).
Wat is antroposofie?
Het woord antroposofie is samengesteld uit de Griekse woorden antropos (= mens) en sofia (= wijsheid). Antroposofie betekent dus letterlijk ‘wijsheid over de mens’.
Antroposofie is een manier om de mensen en wereld beter te leren kennen. Je gebruikt daarbij je eigen gezonde verstand en je eigen ervaring. Antroposofie is geen geloof, je hoeft niets aan te nemen of over te nemen. Ieder mens doet ertoe en heeft iets te brengen op deze wereld. Ook jij hebt iets te brengen. En je kan ook van ieder mens iets leren. Je leert van elkaar in de ontmoeting met anderen en met de omgeving. Daarom is de ontmoeting met anderen en het contact met de natuur en met de omgeving belangrijk. Hoe je dat kan doen, leggen we in dit boek uit. Zodat je leert wat de manier van kijken is vanuit antroposofie. Het leren en jezelf ontwikkelen zien we als een reis die jij maakt. Vandaar de titel van dit boek:
‘Jouw reis als begeleider’
Op weg gaan in antroposofische zorg
Wat is de antroposofische werkwijze in de zorg?
In een antroposofische zorgorganisatie ga je als begeleider samen op reis met je medemensen. Met cliënten, met familie, met collega’s. Je bent nieuwsgierig naar de ander. Je kijkt niet alleen naar de beperkingen van de cliënt, maar naar wie deze persoon is en wat zijn of haar talenten zijn. Wie is deze persoon en wat heeft hij of zij nodig? Je gaat een verbinding aan en ontmoet unieke kinderen en volwassen mensen. Je gaat samen aan het werk en leert van elkaar. Het ‘samen doen’ is heel belangrijk. Je gaat met elkaar de dag beleven, je zorgt met elkaar voor het eten, je doet samen activiteiten. De natuur heeft een belangrijke plek in het dagelijkse leven. In de antroposofie zeggen we: samen zijn we verantwoordelijk voor het grotere geheel. Zo kan de cliënt, maar ook jijzelf als begeleider, zich elke dag weer verder ontwikkelen.
Een van onze cliënten stelt bij binnenkomst van iemand altijd meteen twee vragen: ‘Wie ben jij?’ en ‘Wat kom jij doen?’ Dit is de essentie van de antroposofische zienswijze.
Deze persoon stelt twee treffende vragen aan iedereen die hij tegenkomt. Wie ben jij? En: wat kom jij hier doen?
Wat zou jij op dit moment op deze vragen antwoorden?
Een hoofdkenmerk van de antroposofie is het bewust maken van samenhang: de samenhang tussen de zichtbare zintuiglijke wereld (zoals het planten van een zaadje dat uitgroeit tot een plant) en de onzichtbare geestelijke wereld (zoals alle dingen die we niet kunnen zien die ervoor zorgen dat het plantje groeit). Rudolf Steiner (1861 – 1925) is de grondlegger van de antroposofie. Hij bracht de antroposofie als wetenschap van die samenhang tussen de zichtbare zintuiglijke wereld en de onzichtbare geestelijke wereld. Veel mensen na hem, zoals Bernard Lievegoed, hebben de antroposofie verder ontwikkeld en praktisch gemaakt voor verschillende werkgebieden. Zo wordt antroposofie wereldwijd toegepast in de landbouw (biologisch-dynamische landbouw), onderwijs (vrijescholen), organische architectuur en in de gezondheidszorg (huisartsen, therapeuten, ouderenzorg, thuiszorg, jeugdzorg, consultatiebureau). Het centrum van de antroposofie ligt in het Zwitserse Dornach. Het bijzondere gebouw daar, dat ook een theaterzaal heeft, heet het Goetheanum.
Kijk eens naar de afbeelding op de voorkant van dit boekje. Herken je de vorm van het huis?
Onderdelen van jouw reis
Op jouw reis als antroposofisch begeleider zijn er drie belangrijke onderdelen: jouw ontwikkeling, jouw rugzak met je eigen ervaring en het antroposofische begeleidingshuis.
Ontwikkeling staat centraal in de antroposofische begeleiding. Jouw reis in de antroposofische begeleiding biedt je de mogelijkheid om te groeien. Op deze reis verbind je je met andere mensen en kom je veel nieuwe dingen tegen. Je doet leuke en plezierige ervaringen op, maar je komt ook lastige situaties en problemen tegen. In dit boek Camino vind je steun en methodische handvatten om daarmee om te gaan. Door al deze ervaringen en situaties groei je als mens en als professional. En dat geldt ook voor je medemensen:
door jouw begeleiding en ontmoetingen met hen kunnen zij zich ook verder ontwikkelen.
Je brengt een gevulde rugzak mee met jouw ervaring. Door je levens- en werkervaringen, kennis en ontmoetingen heb je je ontwikkeld tot de persoon die je nu bent. Zo kan het zijn dat je op dit moment een ander antwoord geeft op de vragen ‘Wie ben jij?’ en ‘Wat kom jij hier doen?’ dan het antwoord dat je vijf jaar geleden zou hebben gegeven. In je rugzak zitten vast ook nog nieuwe talenten en verborgen schatten waar je misschien zelf nog geen weet van hebt. Werken in een antroposofische organisatie betekent juist ook dat je je eigen talenten ontdekt en inzet.
Het antroposofisch begeleidingshuis
Het fundament van het antroposofisch begeleidingshuis wordt gevormd door onze kernwaarden.
Kernwaarden helpen je om de goede houding te vinden in je bejegening. In hoofdstuk 3 vind je meer uitleg over deze kernwaarden. Daarboven vind je in het huis verschillende ruimtes waarin essenties van de begeleiding genoemd worden. De vier essenties zijn:
- de hele mens ontdekken;
- ontmoeting en verbinding aangaan;
- samen actief worden;
- naar het geheel kijken.
Deze vier essenties helpen je om de weg te vinden, zij geven de richting aan van je handelen. In hoofdstuk 2 vind je een eerste uitleg van de vier essenties. Later in dit werkboek wordt elke essentie verder uitgelegd en besproken met 5 stappen om ermee aan de slag te gaan.
Is er een onderwerp waar je nieuwsgierig naar bent en waar je meer over wilt weten? In de digitale Camino kun je in het antroposofisch begeleidingshuis verdieping vinden op dit onderwerp.
We wensen je een goede reis als antroposofisch begeleider!